Schematherapie en Straatcultuur..
Schematherapie en Straatcultuur: De Ontbrekende Schakel voor Jongerenwerk?!
In de dynamische wereld van het jongerenwerk staan we vaak oog in oog met gedragingen die moeilijk te begrijpen zijn, vooral bij jongeren uit de straatcultuur. Deze jongeren kunnen anti-sociaal gedrag vertonen, een schild (modus) waarmee ze zichzelf beschermen tegen de buitenwereld. Maar is dit schild alles wat er te zien is?
Straatcultuur is een complex sociaal fenomeen, vaak gekenmerkt door waarden, normen en gedragingen die afwijken van wat de maatschappij als "normaal" beschouwt. Het is dikwijls een reactie op uitsluiting, een gevoel van er niet bij horen, en wordt vaak versterkt door ervaringen van onrechtvaardigheid en trauma. Deze antisociale modus is een manier om deze pijnlijke gevoelens te verbergen en zich te beschermen tegen verdere verwondingen. Dit is geen enkel excuus voor dit gedrag, slechts een mogelijke verklaring voor de oorsprong.
Schematherapie, oorspronkelijk ontwikkeld voor de behandeling van persoonlijkheidsstoornissen, biedt mogelijk een perspectief om deze gedragingen te begrijpen. Het identificeert verschillende 'modi' of toestanden waarin iemand zich kan bevinden, om zijn kwetsbare kant te beschermen. In het geval van deze jongeren zien we vaak het getraumatiseerde kind, verstopt achter het masker (modus) van het antisociale gedrag.
Het jongerenwerk is uniek gepositioneerd om achter dit masker te kijken en de ‘echte’ jongere te ontmoeten. Door presentie te beoefenen, een methodiek waarbij de professional aanwezig is zonder oordeel, kunnen jongerenwerkers het diepgewortelde wantrouwen van deze jongeren verminderen. Ze komen in een positie waar ze het kwetsbare kind achter de modus kunnen bereiken en een beroep kunnen doen op de "gezonde volwassene". Deze gezonde volwassene is in iedereen aanwezig en kan fungeren als een manager van het eigen gedrag, mits goed geactiveerd.
Het is essentieel dat jongerenwerkers niet alleen bekend en vertrouwd zijn met de principes van schematherapie, maar ook dat ze dienen als de verbindende schakel tussen de jongeren en specialisten op dit gebied. Door deze samenwerking kan de jongere de nodige ondersteuning krijgen om zijn gezonde volwassene" te versterken en manager van zijn eigen gedrag te worden.
Om duurzame verandering te bewerkstelligen bij jongeren uit de straatcultuur, moeten we verder kijken dan de oppervlakte. Door schematherapie te integreren in het jongerenwerk kunnen we het getraumatiseerde kind helpen en de gezonde volwassene in hen versterken. Het kan een ontbrekende schakel vormen in het jongerenwerk die we nodig hebben voor een effectievere benadering van jongeren uit de straatcultuur.
