De kracht en positie van het jongerenwerk
Wat maakt jongerenwerk, jongerenwerk? De kracht van presentie als basismethodiek.
Jongerenwerk is voor veel mensen een bekend begrip, maar de exacte aard ervan roept soms vragen op. Is het enkel een plek waar jongeren elkaar ontmoeten, of gaat het dieper dan dat? Ik geloof dat jongerenwerk een unieke combinatie is van sociale interactie, persoonlijke groei en laagdrempelige ondersteuning. Het is veel meer dan alleen een ontmoetingsplek; het is een plek waar soms jongeren ontmoet worden, die door de reguliere hulpverlening niet bereikt worden.
Maar is jongerenwerk dan ook hulpverlening? Wellicht niet in de traditionele zin van geïndiceerde jeugdzorg, maar het speelt zeker een cruciale rol in het welzijn van jongeren, die soms op complexe wijze vast lopen in het leven. Het biedt hen een omgeving waarin ze zich begrepen voelen, waar ze worden gehoord en waar hun behoeften serieus worden genomen. Een mooie basis om achter de uiterlijkheden van de problematiek te kijken. Een jongerenwerker ziet soms beter de echte hulpvraag dan menigeen.
Jongerenwerk is in die zin misschien wel de meest laagdrempelige vorm van zorg aan jeugd. Dit maakt de jongerenwerker misschien niet een hulpverlener pur sang, maar maakt hem wel degelijk hulpverlenend actief. Het organiseren van kansen om hun eigen pad te ontdekken is mooi, maar wat nu als jongeren in het duister tasten en überhaupt geen pad zien. Het jongerenwerk is dan als geen ander in staat om aansluiting te maken, zonder jongeren het gevoel te geven dat ze 'hulpbehoevend' zijn. Vaak de beste basis op aan te sluiten bij de toch aanwezige hulpbehoefte, ook al is die verborgen.
Een belangrijke methodiek die veel waarde toevoegt aan jongerenwerk, is de kracht van presentie. Presentie is een benadering waarbij de jongerenwerker in eerste instantie het contact aangaat met als doel het contact zelf. Geen indicatie, geen vastgestelde hulpvraag, geen…..De effectiviteit van deze ogenschijnlijk doelloze aansluiting is enorm.
Het biedt de jongerenwerker de mogelijkheid om door het gedrag heen te kijken, een borende blik te hebben, en te komen bij de ware aard van de uitdagingen in plaats van de oppervlakkig verschijningsvormen. In onze trainingen aan jongerenwerkers benoemen we wel een dat een jongerenwerker vanuit de presentie misschien wel het beste diagnostiek (de kunst van het doorkijken) kunnen bedrijven.
Dit alles is geen pleidooi om de reguliere hulpverlening af te schaffen, of om het jongerenwerk op te hemelen. Het is een pleidooi naar het jongerenwerk en de hulpverlening om elkaar nog beter te vinden, elkaar op waarde te schatten en zich gezamenlijk in te zetten voor doelgroepen die soms erg lastig te bereiken zijn, maar zo de moeite waar.
